USTAWA z dnia 9 września 2000 r.
o podatku od czynności cywilnoprawnych.
(Dz. U. Nr 86, poz. 959 z dnia 17 października 2000 r.)
Rozdział
1
Przedmiot opodatkowania
Art. 1. 1. Podatkowi podlegają:
1) następujące czynności
cywilnoprawne:
a) umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
b) umowy pożyczki,
c) umowy poręczenia,
d) umowy darowizny - w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i
ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
e) umowy dożywocia oraz ustanowienia odpłatnej renty,
f) umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności - w części
dotyczącej spłat lub dopłat,
g) umowy majątkowe małżeńskie,
h) ustanowienie hipoteki,
i) ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej
służebności,
j) umowy depozytu nieprawidłowego,
k) umowy spółki (akty założycielskie),
2) zmiany umów wymienionych w
pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności
cywilnoprawnych,
3) orzeczenia sądów, w tym
również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne, jak
czynności cywilnoprawne wymienione w pkt1.
2. Ilekroć w dalszych przepisach
jest mowa o czynnościach cywilnoprawnych, przepisy ustawy stosuje się odpowiednio do
przedmiotów opodatkowania określonych w ust. 1 pkt 2 i 3.
3. W przypadku umowy spółki za
zmianę umowy uważa się:
1) przy spółce cywilnej lub
jawnej - podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje
zwiększenie majątku spółki,
2) przy spółce komandytowej -
wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki wkładu, którego wartość powoduje
zwiększenie majątku spółki,
3) przy spółce z ograniczoną
odpowiedzialnością lub akcyjnej - wniesienie lub podwyższenie wniesionego do spółki
wkładu, którego wartość powoduje zwiększenie kapitału zakładowego (akcyjnego),
4) dopłaty, pożyczki udzielane
spółce przez wspólników (akcjonariuszy) oraz oddanie przez wspólnika (akcjonariusza)
spółce rzeczy lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania.
4. Czynności cywilnoprawne
podlegają podatkowi, z zastrzeżeniem ust. 5 i 6, jeżeli ich przedmiotem są:
1) rzeczy znajdujące się na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej,
2) rzeczy znajdujące się za
granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce
zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność
cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
5. Umowa spółki oraz zmiana
umowy spółki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli siedziba spółki
znajduje się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
6. Umowy poręczenia i umowy
małżeńskie majątkowe podlegają podatkowi, jeżeli przynajmniej jedna strona umowy ma
miejsce zamieszkania albo siedzibę w kraju.
7. Jeżeli zgodnie z odrębnymi
przepisami spółka powstała w wyniku przekształcenia innej spółki lub połączenia
się innych spółek wstępuje we wszelkie prawa i obowiązki przekształconej spółki
lub każdej z łączących się spółek, podatek od czynności cywilnoprawnych zapłacony
od umowy lub zmiany umowy spółki, która uległa przekształceniu lub połączeniu,
podlega zaliczeniu na poczet podatku należnego od umowy spółki, która powstała w
wyniku przekształcenia spółki lub łączenia się spółek.
8. Przepis ust. 7 stosuje się
odpowiednio również do umowy spółki, która przejęła cały majątek innej spółki
lub spółek.
Art. 2. Nie podlegają podatkowi:
1) czynności cywilnoprawne w
sprawach:
a) alimentacyjnych, opieki,
kurateli i przysposobienia,
b) ubezpieczenia społecznego, ubezpieczenia zdrowotnego, opieki społecznej, ulg
określonych w przepisach szczególnych dla żołnierzy niezawodowych i poborowych
odbywających służbę zastępczą oraz ich rodzin, a także uprawnień dla osób
niepełnosprawnych i osób objętych przepisami o szczególnych uprawnieniach dla
kombatantów,
c) wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, wyborów do Sejmu, Senatu i organów
samorządu terytorialnego oraz referendum,
d) powszechnego obowiązku obrony,
e) zatrudnienia, świadczeń socjalnych i wynagrodzeń za pracę,
f) nauki, szkolnictwa i oświaty pozaszkolnej oraz zdrowia,
g) podlegających przepisom o gospodarce nieruchomościami lub przepisom o autostradach
płatnych,
2) umowy sprzedaży albo zamiany
nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego na podstawie przepisów o ochronie i
kształtowaniu środowiska,
3) umowy sprzedaży rzeczy w
postępowaniu egzekucyjnym lub upadłościowym,
4) czynności cywilnoprawne,
jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności na podstawie
odrębnych przepisów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest zwolniona
od tego podatku.
Rozdział
2
Obowiązek podatkowy
Art. 3. 1. Obowiązek podatkowy, z
zastrzeżeniem ust. 2, powstaje:
1) z chwilą dokonania czynności
cywilnoprawnej, a w przypadku gdy płatnikami są nabywcy rzeczy przeznaczonych do
przerobu lub odprzedaży - z chwilą wypłacenia należności,
2) z chwilą podjęcia uchwały o
podwyższeniu kapitału spółki mającej osobowość prawną,
3) z chwilą uprawomocnienia się
orzeczenia sądu, doręczenia wyroku sądu polubownego lub zawarcia ugody - od
przedmiotów opodatkowania określonych w art. 1 ust. 1 pkt 3,
4) z chwilą powołania się na
okoliczność dokonania czynności cywilnoprawnej - jeżeli podatnik nie złożył
deklaracji w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych w terminie 5 lat od końca
roku, w którym upłynął termin płatności, a którakolwiek ze stron po upływie tego
terminu powołuje się przed organami podatkowymi lub organami kontroli skarbowej na
okoliczność jej dokonania; w tym przypadku obowiązek podatkowy powstaje jedynie w
stosunku do podatnika, który powołał się na okoliczność dokonania czynności
cywilnoprawnej.
2. Jeżeli zawarcie umowy
przenoszącej własność następuje w wykonaniu zobowiązania wynikającego z uprzednio
zawartej umowy zobowiązującej do przeniesienia własności, obowiązek podatkowy
powstaje z chwilą zawarcia umowy przenoszącej własność.
Art. 4. Obowiązek podatkowy w
podatku od czynności cywilnoprawnych ciąży na:
1) stronach czynności
cywilnoprawnych,
2) spółce mającej osobowość
prawną - w przypadku podwyższenia kapitału zakładowego (akcyjnego).
Art. 5. 1. Obowiązek zapłaty
podatku, z zastrzeżeniem ust. 2, ciąży solidarnie na osobach fizycznych, osobach
prawnych i jednostkach organizacyjnych niemających osobowości prawnej będących
stronami czynności cywilnoprawnej, a w przypadku określonym w art. 4 pkt 2 - na
spółce.
2. Jeżeli jedną ze stron
czynności cywilnoprawnej jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna
niemająca osobowości prawnej zwolniona od podatku od czynności cywilnoprawnych,
obowiązek zapłaty podatku ciąży solidarnie na pozostałych stronach tej czynności.
Rozdział
3
Podstawa opodatkowania oraz wysokość podatku
Art. 6. 1. Podstawę opodatkowania
stanowi:
1) przy umowie sprzedaży:
a) rzeczy ruchomych nabywanych
do przerobu lub odprzedaży - cena sprzedaży,
b) zawieranej przez
nierezydentów - równowartość w złotych kwoty zagranicznych środków płatniczych,
określonej w zezwoleniu dewizowym, przeznaczonych na zapłacenie ceny,
c) w pozostałych przypadkach -
wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego,
2) przy umowie zamiany:
a) lokalu mieszkalnego
stanowiącego odrębną nieruchomość lub własnościowego spółdzielczego prawa do
lokalu mieszkalnego na taki lokal lub prawo do lokalu - różnica wartości rynkowych
zamienianych lokali lub praw do lokali,
b) w pozostałych przypadkach -
wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego, od którego przypada wyższy podatek,
3) przy umowie darowizny -
wartość długów i ciężarów albo zobowiązań przejętych przez obdarowanego,
4) przy umowie dożywocia -
wartość rynkowa nieruchomości lub prawa użytkowania wieczystego,
5) przy umowie o zniesienie
współwłasności lub o dział spadku - wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego
nabytego ponad wartość udziału we współwłasności lub spadku,
6) przy ustanowieniu odpłatnego
użytkowania, w tym również nieprawidłowego oraz odpłatnej służebności - wartość
świadczeń użytkownika bądź osoby, na rzecz której ustanowiono służebność, za
okres, na jaki prawa te zostały ustanowione,
7) przy umowie pożyczki i umowie
depozytu nieprawidłowego - kwota lub wartość pożyczki albo depozytu,
8) przy umowie spółki:
a) przy zawarciu umowy -
wartość wkładów wniesionych do majątku spółki albo wartość kapitału zakładowego
(akcyjnego),
b) przy zmianie umowy -
wartość wkładów powiększających majątek spółki albo wartość podwyższonego
kapitału zakładowego (akcyjnego),
c) przy dopłatach - wartość
dopłat,
d) przy pożyczce wspólnika
(akcjonariusza) na rzecz spółki - kwota lub wartość pożyczki,
e) przy oddaniu spółce rzeczy
lub praw majątkowych do nieodpłatnego używania - roczna wartość nieodpłatnego
używania, którą przyjmuje się w wysokości 4% wartości rzeczy lub prawa majątkowego
oddanego do nieodpłatnego używania,
9) przy umowie renty -
skapitalizowana wartość renty, ustalana według zasad przewidzianych w przepisach o
podatku od spadków i darowizn, lub wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego
nabytego tytułem wynagrodzenia, jeżeli jest ona wyższa od skapitalizowanej wartości
renty,
10) przy ustanowieniu hipoteki -
kwota zabezpieczonej wierzytelności.
2. Wartość rynkową przedmiotu
czynności cywilnoprawnej określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w danej
miejscowości w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich
stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia
dokonania tej czynności, bez odliczenia długów i ciężarów.
3. Jeżeli strony czynności
cywilnoprawnej nie określiły wartości przedmiotu tej czynności lub wartość
określona przez strony nie odpowiada, według oceny organu podatkowego, jej wartości
rynkowej, organ ten wezwie strony do jej określenia, podwyższenia lub obniżenia, w
terminie nie krótszym niż 14 dni od dnia doręczenia wezwania, podając jednocześnie
wartość według własnej, wstępnej oceny.
4. Jeżeli strony, pomimo
wezwania, o którym mowa w ust. 3, nie określiły wartości lub podały wartość
nieodpowiadającą wartości rynkowej, organ podatkowy dokona jej określenia na podstawie
opinii biegłego. Jeżeli wartość określona w ten sposób przekroczy o 33% wartość
podaną przez strony, koszty opinii ponoszą solidarnie strony czynności cywilnoprawnej.
5. Jeżeli z treści czynności
cywilnoprawnych, wymienionych w ust. 1 pkt 6, wynika prawo żądania świadczeń, które
nie mogą być oznaczone pod względem wielkości w chwili zawierania umowy, podstawę
opodatkowania ustala się w miarę wykonywania świadczeń. Organ podatkowy może jednak,
za zgodą stron, przyjąć do podstawy opodatkowania prawdopodobną sumę wszystkich
świadczeń za okres trwania czynności.
6. W przypadku zawarcia umów, o
których mowa w ust. 1 pkt 6, na czas nieokreślony, podstawę opodatkowania może
stanowić zgodnie z oświadczeniem podatnika:
1) wartość świadczeń za lat
10 albo
2) wartość świadczeń
należnych w miarę wykonywania umowy.
7. W przypadku zawarcia umowy, o
której mowa w ust. 1 pkt 8 lit. e), na czas nieokreślony, przepis ust. 6 stosuje się
odpowiednio.
8. W przypadku zmiany umów
wymienionych w ust. 1 pkt 6, podstawę opodatkowania stanowi:
1) przy przedłużeniu okresu, na
jaki zawarto umowę - wartość świadczeń ustalona według zasad przewidzianych w ust. 1
pkt 6 oraz w ust. 5 i 6,
2) przy podwyższeniu wartości
świadczeń - różnica wartości świadczeń według zasad przewidzianych w ust. 1 pkt 6
oraz w ust. 5 i 6.
Art. 7. 1. Stawki podatku wynoszą:
1) od umowy sprzedaży:
a) nieruchomości, rzeczy
ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do
lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z
przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w
małym domu mieszkalnym 2%,
b) innych praw majątkowych 1%,
2) od umów zamiany, dożywocia,
o dział spadku, o zniesienie współwłasności oraz darowizny:
a) przy przeniesieniu
własności nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego,
własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do
lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu
jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym 2%,
b) przy przeniesieniu
własności innych praw majątkowych 1%,
3) od umów ustanowienia
odpłatnego użytkowania oraz odpłatnej służebności 1%,
4) od umowy pożyczki 2%,
5) od umowy ustanowienia
odpłatnej renty, jeżeli podstawę opodatkowania stanowi:
a) skapitalizowana wartość
renty 1%,
b) wartość rzeczy lub praw
nabytych tytułem wynagrodzenia, stosuje się odpowiednio stawki określone w pkt 1,
6) od umowy poręczenia 7 zł,
7) od ustanowienia hipoteki:
a) na zabezpieczenie
wierzytelności istniejących - od kwoty zabezpieczonej wierzytelności 0,1%,
b) na zabezpieczenie
wierzytelności o wysokości nieustalonej 19 zł,
8) od umowy majątkowej
małżeńskiej 38 zł,
9) od umowy spółki:
a) od wartości wkładów
wniesionych do majątku spółki, kapitału zakładowego (akcyjnego),
b) od podwyższenia wartości
wkładów wniesionych do majątku spółki albo kapitału zakładowego (akcyjnego),
c) od pożyczek i dopłat
- których łączna wartość
wynosi:
_ |
do 20 000 zł |
1% |
od 20 000 zł |
do 30 000 zł |
200 zł + 0,5% nadwyżki ponad 20 000 zł |
ponad 30 000 zł |
|
250 zł + 0,1% nadwyżki ponad 30 000 zł |
d) od
nieodpłatnego używania oddanych spółce rzeczy lub praw majątkowych 1%.
2. W przypadku zmiany umowy
spółki podatek oblicza się od sumy wartości wkładów wniesionych do majątku
spółki, kapitału zakładowego (akcyjnego), dopłat i pożyczek, z tym że podatek
obliczony według skali określonej w ust. 1 pkt 9 pomniejsza się o kwotę podatku
zapłaconego przed powiększeniem majątku spółki, kapitału zakładowego (akcyjnego)
oraz od wcześniejszych dopłat i pożyczek, a ponadto o kwotę podatku przypadającego od
podmiotów, o których mowa w art. 8 pkt 2-5.
3. Podatek pobiera się według
stawki najwyższej:
1) jeżeli strony czynności
cywilnoprawnej, w wyniku której nastąpiło przeniesienie własności, nie wyodrębniły
wartości rzeczy lub praw majątkowych, do których mają zastosowanie różne stawki - od
łącznej wartości tych rzeczy lub praw,
2) jeżeli przedmiotem umowy
zamiany są rzeczy lub prawa majątkowe, co do których obowiązują różne stawki.
4. Jeżeli jedna ze stron
czynności cywilnoprawnej jest zwolniona od podatku, stawki podatku określone w ust. 1
pkt 1-8 obniża się o 50%.
Rozdział
4
Zwolnienia od podatku
Art. 8. Zwalnia się od podatku
następujące strony czynności cywilnoprawnych:
1) państwa obce, ich
przedstawicielstwa dyplomatyczne, urzędy konsularne i siły zbrojne, międzynarodowe
organizacje i instytucje oraz ich oddziały i przedstawicielstwa, korzystające na
podstawie ustaw, umów lub powszechnie uznanych zwyczajów międzynarodowych z
przywilejów i immunitetów, a także członków ich personelu i inne osoby zrównane z
nimi, jeżeli nie są one obywatelami polskimi i nie mają miejsca stałego pobytu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - pod warunkiem wzajemności,
2) jednostki budżetowe,
3) osoby prawne, których celem
statutowym jest działalność naukowa, naukowo-techniczna, oświatowa, kulturalna, w
zakresie kultury fizycznej i sportu, kultu religijnego, dobroczynności, obrony narodowej,
ochrony środowiska, ochrony konsumentów, ochrony zdrowia i opieki społecznej,
rehabilitacji zawodowej i społecznej osób niezdolnych do pracy, jeżeli w całym roku
podatkowym poprzedzającym rok, w którym powstał obowiązek zapłaty podatku od
czynności cywilnoprawnych, ich dochody korzystały z całkowitego zwolnienia od podatku
dochodowego oraz pod warunkiem, że przedmiotem zbycia nie jest składnik
przedsiębiorstwa prowadzonego przez te osoby lub że nabycia dokonano nie od takiego
przedsiębiorstwa; zwolnienie nie dotyczy przedsiębiorstw państwowych, spółdzielni i
ich związków oraz spółek,
4) jednostki samorządu
terytorialnego,
5) Skarb Państwa,
6) osoby nabywające na potrzeby
własne sprzęt rehabilitacyjny, wózki inwalidzkie, motorowery, motocykle lub samochody
osobowe, zaliczone, w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz
zatrudnianiu osób niepełnosprawnych, do grupy osób o znacznym lub umiarkowanym stopniu
niepełnosprawności bez względu na rodzaj schorzenia, oraz osoby o lekkim stopniu
niepełnosprawności w związku ze schorzeniami narządów ruchu.
Art. 9. Zwalnia się od podatku
następujące czynności cywilnoprawne:
1) sprzedaż walut obcych,
2) przeniesienie własności
nieruchomości, z wyjątkiem budynków mieszkalnych lub ich części znajdujących się na
obszarze miast, w drodze umów:
a) sprzedaży,
b) dożywocia,
c) o dział spadku,
d) o zniesienie
współwłasności,
e) darowizny - w części
dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań
darczyńcy,
f) zamiany - do wysokości
wartości rynkowej nieruchomości,
g) renty
- pod warunkiem, że nabywana
nieruchomość stanowi gospodarstwo rolne lub utworzy z nieruchomością nabywcy
gospodarstwo rolne albo wejdzie w skład gospodarstwa rolnego nabywcy w rozumieniu
przepisów o podatku rolnym,
3) sprzedaż nieruchomości,
prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu
mieszkalnego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu
jednorodzinnego lub prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym, jeżeli nabywcą jest były
właściciel (wieczysty użytkownik):
a) nieruchomości
wywłaszczonej, któremu przyznano odszkodowanie, a nie przyznano nieruchomości
zamiennej,
b) nieruchomości sprzedanej na
cele publiczne określone w przepisach o gospodarce nieruchomościami, który w razie
wywłaszczenia spełniałby warunki do przyznania nieruchomości zamiennej,
c) nieruchomości lub prawa
użytkowania wieczystego, wykupionych na podstawie przepisów o ochronie i kształtowaniu
środowiska
- w wysokości kwoty otrzymanego
odszkodowania (uzyskanej ceny), pod warunkiem że nabycie nastąpiło w ciągu 5 lat od
daty otrzymania odszkodowania (zapłaty),
4) sprzedaż budynku mieszkalnego
lub jego części, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z
przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego lub prawa do lokalu w
małym domu mieszkalnym, jeżeli następuje ona:
a) w wykonaniu lub w związku z
wielostronną umową o zamianie budynku lub praw do lokalu,
b) w celu uzyskania w zamian
spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu albo budynku mieszkalnego lub jego
części, zajmowanego przez nabywcę na podstawie umowy najmu, określonej w przepisach o
najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych,
5) zamianę budynku mieszkalnego
lub jego części, lokali mieszkalnych stanowiących odrębną nieruchomość,
spółdzielczych własnościowych praw do lokalu mieszkalnego oraz wynikających z
przepisów prawa spółdzielczego: praw do domu jednorodzinnego lub praw do lokalu w
małym domu mieszkalnym, jeżeli stronami umowy są osoby zaliczone do I grupy podatkowej
zgodnie z przepisami o podatku od spadków i darowizn,
6) sprzedaż rzeczy ruchomych,
jeżeli podstawa opodatkowania nie przekracza 1000 zł,
7) sprzedaż bonów i obligacji
skarbowych,
8) sprzedaż bonów pieniężnych
Narodowego Banku Polskiego,
9) sprzedaż papierów
wartościowych domom maklerskim i bankom prowadzącym działalność maklerską oraz
sprzedaż papierów wartościowych dokonywaną za pośrednictwem domów maklerskich lub
banków prowadzących działalność maklerską,
10) pożyczki udzielane:
a) przez przedsiębiorców
niemających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, prowadzących
działalność w zakresie kredytowania oraz udzielania pożyczek,
b) osobom prawnym zwolnionym od
podatku na podstawie art. 8 pkt 3,
c) na podstawie umowy zawartej
między osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od
spadków i darowizn - do wysokości kwoty nie podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem,
d) innym osobom niż wymienione
w lit. c), jeżeli łączna kwota lub wartość tych pożyczek udzielonych tej samej
osobie nie przekracza w ciągu roku 1000 zł,
e) z kas lub funduszów
zakładowych, funduszów związków zawodowych, pracowniczych kas
zapomogowo-pożyczkowych, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych,
koleżeńskich kas oszczędnościowo-pożyczkowych działających w wojsku oraz z
zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
f) z utworzonych w drodze ustawy
innych funduszów celowych,
11) umowy spółki:
a) w części dotyczącej
kapitału, jego podwyższenia, dopłat, pożyczek udzielanych spółce przez wspólnika
(akcjonariusza) oraz nieodpłatnego używania rzeczy lub praw majątkowych wniesionych do
spółki przez osoby prawne określone w art. 8 pkt 2-5,
b) jeżeli z umowy spółki
wynika, że wyłącznym przedmiotem działalności spółki jest pozyskiwanie oraz
produkcja materiałów budowlanych z miejscowych surowców,
12) poręczenia:
a) na wekslach oraz na
deklaracjach dołączonych do weksli,
b) na zabezpieczenie pożyczek
udzielanych przez pracownicze kasy zapomogowo-pożyczkowe, spółdzielcze kasy
oszczędnościowo-kredytowe, koleżeńskie kasy oszczędnościowo-pożyczkowe działające
w wojsku oraz z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych,
c) w związku z obrotem z
zagranicą (gwarancje),
d) na skryptach dłużnych
zabezpieczających pożyczki udzielane przez banki rolnikom, członkom spółdzielni
zajmujących się produkcją rolną, pracownikom służby rolnej i leśnej, pracownikom
państwowych przedsiębiorstw rolnych oraz osiedleńcom, jeżeli poręczycielem jest:
- małżonek dłużnika - bez względu na kwotę pożyczki,
- inna osoba - gdy kwota pożyczki nie przekracza w ciągu roku 1000 zł,
e) na skryptach dłużnych
zabezpieczających pożyczki udzielane przez banki spółdzielniom produkcji rolnej,
spółdzielniom kółek rolniczych, zrzeszeniom branżowym rolników indywidualnych,
jeżeli poręczycielem jest członek spółdzielni, kółka, zespołu lub zrzeszenia,
f) na zabezpieczenie pożyczek i
kredytów udzielanych z funduszów celowych,
g) udzielane przez Skarb
Państwa,
13) ustanowienie hipoteki:
a) na morskich statkach
handlowych i rybackich,
b) na zabezpieczenie dotacji lub
innych form pomocy finansowej, udzielanych organizacjom społecznym działającym w
dziedzinie sportu i turystyki,
c) na zabezpieczenie
wierzytelności banków z tytułu kredytów udzielanych rolnikom indywidualnym lub
zespołom rolników indywidualnych na budownictwo inwentarskie lub składowe, wraz z
urządzeniami towarzyszącymi,
d) przysługującej
spółdzielniom mieszkaniowym i wierzycielom spółdzielni mieszkaniowych,
e) na zabezpieczenie pożyczek i
kredytów udzielanych z funduszy celowych.
Rozdział
5
Zapłata, pobór i zwrot podatku
Art. 10. 1. Podatnik jest
obowiązany bez wezwania organu podatkowego złożyć deklarację w sprawie podatku od
czynności cywilnoprawnych oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia
powstania obowiązku podatkowego.
2. Płatnikami podatku są:
1) notariusze - od czynności
cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego,
2) nabywcy rzeczy - od umów
sprzedaży, jeżeli nabywca kupuje te rzeczy do przerobu lub sprzedaży.
3. Płatnicy obowiązani są
uzależnić dokonanie czynności cywilnoprawnej lub wypłacenie należności od
uprzedniego zapłacenia podatku.
4. Minister właściwy do spraw
finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowe zasady poboru
podatku przez określenie: wzoru deklaracji, sposobu pobierania, zapłaty i zwrotu podatku
oraz sposobu prowadzenia rejestrów tego podatku.
Art. 11. 1. Podatek, z
zastrzeżeniem ust. 2, podlega zwrotowi, jeżeli:
1) uchylone zostały skutki
prawne oświadczenia woli (nieważność względna),
2) nie spełnił się warunek
zawieszający, od którego uzależniono wykonanie czynności cywilnoprawnej,
3) umowa spółki w wyniku
ostatecznej decyzji odmawiającej spółce wydania koncesji na podjęcie działalności
gospodarczej została rozwiązana,
4) podwyższenie kapitału
spółki określone w uchwale zarejestrowane zostanie w wysokości niższej, zwrotowi
podlega podatek stanowiący różnicę między podatkiem zapłaconym a podatkiem należnym
od podwyższenia kapitału ujawnionego w rejestrze handlowym.
2. Podatek nie podlega zwrotowi
po upływie 5 lat od końca roku, w którym został zapłacony.
Rozdział
6
Właściwość organów podatkowych
Art. 12. 1. Organem podatkowym
właściwym miejscowo w sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych od umów, których
przedmiotem są rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa
majątkowe wykonywane w kraju, jest:
1) od przeniesienia własności
nieruchomości, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego,
spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa
spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego i prawa do lokalu w małym domu
mieszkalnym lub prawa użytkowania wieczystego - urząd skarbowy właściwy ze względu na
miejsce położenia nieruchomości,
2) od przeniesienia własności
rzeczy lub praw majątkowych, innych niż wymienione w pkt 1 - urząd skarbowy właściwy
ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) nabywcy, a jeżeli jedynie zbywca ma
miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej - urząd skarbowy właściwy
ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) zbywcy,
3) od umowy spółki - urząd
skarbowy właściwy ze względu na siedzibę spółki,
4) od pozostałych umów - urząd
skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę) jednej ze stron
czynności cywilnoprawnej.
2. Jeżeli nie można ustalić
właściwości miejscowej organu podatkowego w sposób, o którym mowa w ust. 1 -
właściwym organem podatkowym jest Drugi Urząd Skarbowy Warszawa-Śródmieście.
3. W sprawach podatku od
czynności cywilnoprawnych od umów zamiany, których przedmiotem jest wyłącznie
przeniesienie własności rzeczy lub praw wymienionych w ust. 1 pkt 1, organem podatkowym
właściwym do ustalenia wartości nieruchomości lub prawa jest organ podatkowy
właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości, a do określenia wysokości
podatku od czynności cywilnoprawnych - organ podatkowy właściwy ze względu na miejsce
położenia nieruchomości lub prawa, którego wartość jest wyższa.
4. W sprawach podatku od
czynności cywilnoprawnych od umów poręczenia i umów majątkowych małżeńskich
właściwym organem podatkowym jest urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce
zamieszkania albo siedzibę jednej ze stron czynności cywilnoprawnej.
Art. 13. Organem podatkowym
właściwym miejscowo w sprawach podatku od czynności cywilnoprawnych od umów, których
przedmiotem są rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za
granicą, jest urząd skarbowy właściwy ze względu na miejsce zamieszkania (siedzibę)
nabywcy.
Rozdział
7
Przepisy przejściowe i końcowe
Art. 14. Do czynności
cywilnoprawnych dokonanych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się
przepisy obowiązujące w chwili dokonania czynności.
Art. 15. 1. Jeżeli obowiązujące
przepisy powołują się na przepisy o opłacie skarbowej w zakresie dotyczącym
czynności cywilnoprawnych opodatkowanych w niniejszej ustawie, rozumie się przez to
przepisy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
2. W przypadkach, o których mowa
w art. 1 ust. 7 i 8 oraz w art. 7 ust. 2, uwzględnia się również opłatę skarbową
uiszczoną na podstawie ustawy z dnia 31 stycznia 1989 r. o opłacie skarbowej (Dz. U. Nr
4, poz. 23 i Nr 74, poz. 443, z 1992 r. Nr 21, poz. 86, z 1993 r. Nr 11, poz. 50, z 1995
r. Nr 86, poz. 433, z 1997 r. Nr 117, poz. 751 i Nr 137, poz. 926 oraz z 2000 r. Nr 68,
poz. 805).
Art. 16. Ustawa wchodzi w życie z
dniem 1 stycznia 2001 r. |